10 belangrijke wijzigingen waar u mee te maken krijgt vanaf 1 september 2018
29 augustus 2018
Het jaar 2018 is een piekjaar op het vlak van wetshervormingen. Zo treden er op 1 september 2018 twee grote hervormingen in werking: de hervorming van het erfrecht en de hervorming van het huwelijksvermogensrecht. Ook inzake fiscaliteit, echtscheiding en huur zijn er nieuwigheden. Uit deze talrijke wijzigingen heeft www.notaris.be 10 nieuwigheden uitgepikt waarmee mensen vanaf 1 september 2018 concreet te maken zullen krijgen.
De notaris is de bevoorrechte raadgever van burgers: hij begeleidt hen dagelijks bij belangrijke beslissingen. In het belang van de burger is de notaris vragende partij voor wettelijke instrumenten die aangepast zijn aan de huidige noden van onze samenleving, om zo een nog persoonlijkere dienst te kunnen aanbieden, aangepast aan de situatie van iedereen die naar zijn notariskantoor stapt. Jaarlijks krijgen de notariskantoren zo’n 2,5 miljoen mensen over de vloer.
Naarmate de burgers steeds actiever worden (meer vastgoedtransacties, meer erfenisplanning, meer schenkingen) en de materie steeds complexer wordt, merkt de notaris dat de burger nood heeft aan een echte partner in een preventieve en toegankelijke justitie, een partner die hem begeleidt door hem op gepersonaliseerde, onpartijdige en onafhankelijke wijze informatie te verstrekken.
« Voor het gros van de mensen wordt het storten van geld aan een kind of kleinkind vaak niet als een schenking aanzien (en dit ongeacht het bedrag) omdat er geen akte werd opgemaakt. Wanneer de notaris aan een burger vraagt of hij al schenkingen gedaan heeft, zal hij « NEEN » als antwoord krijgen. Maar als hij aandringt door te vragen of hij iemand van zijn kinderen ooit geholpen heeft, dan zal hij horen zeggen « ah ja, dat wel … ». Ter herinnering, een geldoverdracht door een ouder aan zijn kind zal vanaf 1 september leiden tot een indexering van de geschonken som voor elke opengevallen nalatenschap. »
Dit voorbeeld toont aan dat de materie ingewikkeld is voor het publiek, net zoals deze hervormingen die notarissen vanaf 1 september zullen toelichten aan hun cliënten. Het is daarom dat notariskantoren massaal bezocht worden door mensen op zoek naar eerstelijnsadvies.
De 10 nieuwigheden vanaf 1 september:
Erfenissen
- De wijziging van de reserve van de kinderen : meer vrijheid voor de ouders.De kinderen hebben voortaan steeds samen recht op een reserve die de helft van het vermogen van hun ouders vertegenwoordigt. Het beschikbaar deel van de nalatenschap van de ouders (te weten het deel van het vermogen waarover ze vrij mogen beschikken) is dus groter geworden: ze zullen steeds over minstens de helft van hun vermogen kunnen beschikken (terwijl het vroeger zo was dat hoe meer kinderen er waren, hoe groter de reserve was waarop ze samen recht hadden). Meer info op https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/kan-ik-mijn-kinderen-volledig-onterven.
- De erfovereenkomsten die in bepaalde gevallen toegelaten zijn: grotere sereniteit bij de planning van de nalatenschap. Het is voortaan toegelaten om onder bepaalde voorwaarden een aantal afspraken te maken over erfenissen. Er zijn twee soorten overeenkomsten toegelaten : de familiale (globale) erfovereenkomst met de ouders en alle kinderen, en bepaalde punctuele erfovereenkomsten. Zie https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/erfovereenkomsten-wat-kan-niet
- De regels met betrekking tot schenkingen veranderen: opgelet, maak een stand van zaken op samen met een notaris. Enerzijds mogen de begiftigden (zij die schenkingen ontvangen hebben) de onroerende goederen die aan hen geschonken werden, voortaan materieel behouden, zelfs indien deze schenkingen ingebracht of in mindering gebracht moeten worden (maar er zullen wel afrekeningen gemaakt moeten worden op het moment van overlijden van de schenker) ; dit biedt meer zekerheid voor de personen die de schenkingen hebben ontvangen. Anderzijds zullen bepaalde regels met betrekking tot schenkingen (en meer bepaald de manier waarop deze schenkingen in aanmerking zullen genomen worden bij de vereffening en verdeling van de nalatenschap) veranderen : in sommige gevallen kan het interessanter voor u zijn om de toepassing van bepaalde oude regels te behouden door een « verklaring van behoud » af te leggen bij uw notaris vóór 1 september 2019. Zie www.notaris.be/nieuws-pers/detail/hervorming-van-het-erfrecht-let-op-voor-de-effecten-van-de-hervorming-op-je-vroegere-schenkingen.
Huwelijksvermogensstelsels
- Het beter omkaderde stelsel van scheiding van goederen. De economisch « zwakkere » echtgenoot wordt beter beschermd in een stelsel van scheiding van goederen. Echtparen kunnen bijvoorbeeld een beding van «verrekening van aanwinsten » in hun huwelijkscontract opnemen (die mogelijkheid bestond vroeger ook al maar vanaf nu is dit beter omkaderd door de wet). Bovendien, en dit is nieuw, moeten de toekomstige echtgenoten zich voortaan uitdrukkelijk, in hun huwelijkscontract, uitspreken over het al dan niet invoegen van een beding van «billijkheidscorrectie ». Wanneer dit beding in het huwelijkscontract opgenomen is en het stelsel van scheiding van goederen manifest onbillijke gevolgen met zich zou meebrengen, kan de « benadeelde » echtgenoot in geval van een echtscheiding de uitkering van een vergoeding bij de rechtbank aanvragen. Zie https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/wat-betekent-trouwen-met-scheiding-van-goederen
- De invoering van « de anticipatieve inbreng », een nieuwe mogelijkheid voor koppels die een woning aankopen zonder gehuwd te zijn. Koppels die een woning voor gelijke delen en in volle eigendom aankopen, zullen een verklaring van « anticipatieve inbreng » in de authentieke aankoopakte kunnen opnemen: als ze later huwen en een huwelijksstelsel met een gemeenschappelijk vermogen aannemen, zal louter door het feit van hun huwelijk dit onroerend goed een gemeenschappelijk goed worden (en zal dit dus deel uitmaken van hun gemeenschappelijk vermogen). Meer info op https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/gehuwd-of-ongehuwd-bij-de-aankoop-van-een-woning-maakt-het-een-verschil-uit
- De clausule « Valkeniers », indien men (her)trouwt en kinderen heeft uit een vorige relatie : nieuw formalisme en aangepast erfrecht van de langstlevende echtgenoot. De clausule « Valkeniers », een clausule die ingevoegd wordt in het huwelijkscontract waardoor men het erfrecht van de langstlevende echtgenoot kan beperken ten voordele van kinderen uit een vorige relatie, zal voortaan minstens anderhalve maand vóór de ondertekening van het huwelijkscontract voorzien moeten worden (want deze clausule zal het formalisme moeten respecteren dat van toepassing is op erfovereenkomsten, hetgeen bedenkingstermijnen vóór de ondertekening van het contract impliceert). Wanneer er kinderen uit een vorige relatie zijn, zal het erfrecht van de langstlevende echtgenoot eveneens meer beperkt kunnen worden dan voorheen, hetgeen een grotere vrijheid creëert voor de echtgenoten om hun nalatenschap te regelen zoals zij zelf willen, door hun kinderen uit een vorige relatie meer te beschermen wanneer ze dit wensen. Zie https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/erven-mijn-kinderen-minder-als-ik-her-trouw-met-een-nieuwe-partner.
Echtscheiding
- De afschaffing van de verplichting om voor de rechter te verschijnen in het kader van een echtscheidingsprocedure met onderlinge toestemming. Vroeger was de vrijstelling van verschijning enkel van toepassing indien het koppel al meer dan zes maanden gescheiden leefde. Voortaan zal de procedure, op algemene wijze, behoudens uitzonderingen, volledig schriftelijk verlopen. Men hoeft zich dus niet meer naar de rechtbank te begeven bij een echtscheiding met onderlinge toestemming.
Fiscaliteit
- De verlaging van de onroerende schenkingsrechten in het Waalse Gewest (in werking vanaf 3 september 2018). De tarieven zijn voortaan identiek aan de tarieven die van toepassing zijn in Brussel en in Vlaanderen, en dit onder andere met het oog op een vereenvoudiging. U zal bovendien kunnen genieten van een teruggave van uw schenkingsrechten indien er uitgaven gedaan worden voor energiebesparende werken aan het geschonken of ontvangen pand.
- De verlaging van de erfbelasting in het Vlaamse Gewest. De tarieven in zijlijn (broers en zussen en anderen) worden verlaagd en er zijn nieuwe vrijstellingen voorzien: onder andere een vrijstelling van 50.000 € op het roerend vermogen voor de langstlevende partner en aangepaste tarieven voor wezen die jonger zijn dan 21 jaar.
Huur
- De hervorming van de woninghuur in het Waalse Gewest. De woninghuur wordt voortaan uitgebreid naar nieuwe woonvormen (yurten, chalets, containers, enz...) alsook naar de medehuur en de studentenwoning. De schriftelijke huurovereenkomst wordt veralgemeend, de minimumvermeldingen die in een huurovereenkomst moeten voorkomen, worden verstrengd en de minimumnormen voor gezondheid, veiligheid en bewoonbaarheid worden uitgebreid naar alle panden; de onderverhuring en de huuroverdracht bij overlijden worden strikter gereglementeerd.
Bron: Fednot