De notaris roept soms nog een oubollig beeld op. Onterecht! We overlopen de vijf meest voorkomende misverstanden en klaren ze uit.
Notaris worden zit in de familie
We bijten de spits af met één van de grootste misverstanden: ‘Notaris worden zit in de familie’. Dat is al ruim twintig jaar achterhaald. Iedereen kan notaris worden, maar de kwaliteitseisen zijn hoog. Jaarlijks wordt een beperkt aantal gegadigden tot kandidaat-notaris benoemd. Het parcours dat ze moeten afleggen, is dan ook niet eenvoudig: pas na een rechtenstudie van vijf jaar, een master-na-master notariaat (een jaar), en een stage van drie jaar op een notariskantoor kunnen de notarissen in spe deelnemen aan het notarieel examen.
Het examen bestaat uit een schriftelijke en een mondelinge proef. De kandidaten worden vergeleken en gerangschikt op basis van hun uitslagen. Een bepaald percentage halen volstaat niet: slechts een beperkt aantal kandidaten (de best geklasseerde), wordt benoemd tot kandidaat-notaris. En daarmee is de kous nog niet af. Want om notaris te worden moeten de kandidaat-notarissen ofwel associëren met een notaris-titularis of zich kandidaat stellen voor een benoeming tot notaris-titularis in een vrijstaand kantoor.
Wil je meer informatie over hoe je notaris wordt? Bekijk dan hier onze handige infofiche!
Alles wat ik betaal aan de notaris komt in zijn portefeuille terecht
De term ‘notariskosten’ wordt vaak gebruikt, maar is misleidend. In werkelijkheid bestaat het grootste deel van de kosten die je betaalt aan de notaris uit belastingen. Hij ontvangt de belastingen en stort die door naar de fiscus. Bovendien zijn een aantal kosten bestemd voor administraties en andere overheidsinstanties. Dit zijn kosten voor het opzoeken en opvragen van informatie. Deze opzoekingen zijn nodig om je akte voor te bereiden en te verlijden. De notaris schiet deze kosten voor, en vraagt deze nadien terug.
De notaris heeft wel recht op een ereloon. Voor de meeste akten is het ereloon wettelijk vastgelegd. Dat geldt ook bij de aankoop van een woning. Dan is het ereloon van de notaris altijd een percentage van het aankoopbedrag en bovendien degressief: hoe duurder de woning, hoe kleiner het percentage. Het gaat om een vergoeding voor het werk van de notaris én zijn medewerkers om een akte op te stellen. Denk maar aan het vergaderen met en het adviseren van de partijen, de kennisgevingen naar de fiscus, het opmaken van de aankoopakte, de communicatie met partijen en derden, het registreren en bewaren van de akte…
Wil je meer weten over de kosten bij het kopen van een woning? Bekijk dan deze handige infofiche.
De notaris heeft geen meerwaarde bij de aankoop van een woning
De notaris heeft verschillende taken bij de aankoop van de woning. Zijn fiscale rol is belangrijk: hij zorgt ervoor dat alle schulden terugbetaald zijn vóór je een woning aankoopt. Maar daarnaast informeert hij je over de juridische staat van de woning en gaat hij na of alle nodige juridische bepalingen aanwezig zijn in de verkoopovereenkomst. Denk aan de fiscale clausules de nodig zijn om te genieten van een gunsttarief. In die zin doet de notaris aan ‘preventieve justitie’: Met de tussenkomst van de notaris vermijden kopers en verkopers processen voor de rechtbank indien plots zou blijken dat er iets schort aan het onroerend goed. De taak van de notaris lijkt gering omdat jij de notaris ‘slechts’ ziet of hoort bij de ondertekening van de compromis en bij het tekenen van de akte, maar daartussen doen de notaris en zijn medewerkers tal van opzoekingen achter de schermen.
De notaris adviseert je ook. .Zo zal de notaris aan koppels vragen wat er met de woning moet gebeuren als ze uit elkaar zouden gaan i of één van de partners zou overlijden. Huwen, samenwonen, ondernemen, een kinderwens hebben… het zijn allemaal elementen die het advies van de notaris beïnvloeden bij de aankoop van een woning.
Wil je meer weten over de taak van de notaris bij de aankoop van de woning? Bekijk dan hier onze infofiche!
De notaris werkt traag
Bij het verlijden van akten is de notaris gebonden aan termijnen en procedures. Zo verstrijken er enkele maanden tussen de compromis en de akte. Dat is normaal. De notaris contacteert in deze periode verschillende administraties en instanties met de vraag naar informatie. Zo informeert hij je maximaal over de (juridische) staat van je woning. Als koper wil je zeker zijn dat je een rechtsgeldige aankoop doet. De administraties en instanties zijn trouwens zelf ook gebonden aan bepaalde termijnen. De notaris heeft deze termijnen jammer genoeg niet in de hand.
Ook bij de verdeling van erfenissen zijn er vaste procedures en termijnen waarmee de notaris rekening moet houden. Zijn erfgenamen het snel eens over de verdeling van een erfenis, dan kan de notaris vlot aan de slag. Maar wanneer de erfgenamen geen akkoord bereiken, kan de notaris niet overgaan tot een minnelijke verdeling. Een gerechtelijke vereffening en verdeling (via de rechtbank dus) zal zich dan opdringen. En dat kan lang aanslepen. Hoe lang precies hangt niet af van de notaris, maar wel van het verloop van het proces n en de houding van de erfgenamen.
Enkel rijke mensen komen bij de notaris terecht
Iedereen kan bij de notaris terecht. Het klopt dat niet iedereen de luxe heeft om te schenken of om een dure woning te kopen. Maar de notaris kan voor iedereen een belangrijke rol spelen. Hij kan allerhande regelingen uitwerken, bijvoorbeeld als je geen partner of kinderen hebt. Dat heeft een impact op het lot van je goederen. Als je niets regelt, dan erven verre bloedverwanten. Misschien strookt dit helemaal niet met je wensen. Bij de notaris kan je deze wettelijke regeling doorbreken.
Bovendien regel je bij de notaris veel zaken voor als het eens wat minder gaat. Nadenken over voogden voor je kinderen indien je er niet meer bent, een zorgvolmacht opstellen voor het geval je later niet meer gezond van geest bent, een bewindvoerder kiezen, je woning beschermen tegen professionele schuldeisers… Kleine ingrepen die een groot verschil maken, hoe groot of klein je vermogen ook is.
Ontdek hier wat je allemaal kan regelen bij de notaris.
