Waarom de notaris niet weg te denken is bij de aankoop van een woning

7 december 2022

De notaris. Wie is hij en wat doet hij? Er zijn tal van boeiende juridische beroepen, maar safe to say dat het beroep van de notaris nog niet altijd goed gekend is bij de burger. De notaris is nochtans een spilfiguur bij het uitwerken van duurzame regelingen op de belangrijkste momenten van ons leven. Dit geldt ook voor de aankoop van een woning.

Een onvergetelijk moment voor sommigen, een droom voor anderen: het vasthouden van de sleutels van je eigen stek. De aankoop van een woning lijkt een alledaagse gebeurtenis, maar voor velen is het de belangrijkste investering die ze in hun leven aangaan.

Nochtans hoor je in de media zo goed als niets over processen i.v.m. vastgoeddossiers. Hoe kan dat eigenlijk? Antwoord: omdat er geen zijn dankzij de tussenkomst van de notaris. In België heeft de notaris niet alleen een informerende rol ten opzichte van de kopers, verkopers, administraties en belastingdiensten, maar ook een cruciale adviserende rol. De notarissen doen niet alleen tal van administratieve, hypothecaire en fiscale opzoekingen, maar ze sporen ook juridische heikele punten op. Zo bekijkt de notaris bijvoorbeeld of de verkoper al zijn schulden en belastingen heeft betaald. De notaris interpreteert, zoekt actief mee naar juridische oplossingen en waarschuwt koper en verkoper indien er een onevenwichtige regeling achter de hoek loert. Problemen worden opgespoord, koper en verkoper worden erover ingelicht zodat ze perfect weten ze ondertekenen.

Maar andere juristen kunnen toch ook adviseren en opzoekingen doen? Klopt, maar wat het advies van de notaris uniek maakt, is dat het onpartijdig is. De notaris handelt als gespecialiseerde jurist in het belang van alle partijen. Volledig neutraal en zonder vooringenomenheid of oordeel. Dit zorgt er ook voor dat de notaris in staat is om duurzame oplossingen aan te bieden aan de partijen. Oplossingen waar elk één zich in kan terugvinden. En dat moet ook, want de notariële akte stelt de juridische waarheid voor, en heeft een bijzondere bewijswaarde. Een beetje zoals een vonnis, maar met dit essentieel verschil dat de conflicten voor de rechtbank juist worden vermeden door de tussenkomst van de notaris.

Niet alle Europese landen werken met een verplichte tussenkomst van de notaris. In Spanje heeft de notaris geen echte adviserende rol. Een Spaanse notaris controleert alleen de identiteit van partijen en onderzoekt alleen of de verkoper wel eigenaar is van de woning die hij verkoopt. Wie in Spanje een huis koopt, doet er dus goed aan om een advocaat onder de arm te nemen om zeker te zijn dat de aankoop juridische in orde is.

Waren er bij de aankoop van je woning meerdere notarissen aanwezig? Kan zeker. Elke notaris is onpartijdig, dus op zich maakt het voor jou niet uit of je werkt met je eigen notaris of met de notaris van de (ver)koper. Toch kan het zijn dat je liever beroep doet op een gekend gezicht. Het gebeurt dus af en toe dat koper en verkoper elk hun eigen notaris kiezen. De notarissen werken in zo’n gevallen met elkaar en niet tegen elkaar. Dit allemaal om de vastgoedtransactie tot een goed einde te brengen, ook als de belangen van de partijen niet helemaal stroken met elkaar. Wist je trouwens dat het feit dat er twee notarissen betrokken zijn bij een vastgoeddossier geen invloed heeft op het ereloon?

Bron: Fednot