Afspraken maken over de zorg(kosten) van een ouder: de notaris helpt

11 februari 2025

De kosten van ouder worden zijn hoog. Voor veel mensen is het een financiële uitdaging om te beslissen of een ouder al dan niet naar een woonzorgcentrum gaat. Als alternatief, of in afwachting van een verblijf in een aangepaste voorziening, nemen één of meerdere gezinsleden vaak de zorg voor een ouder op zich. Hierover kunnen afspraken worden gemaakt om latere conflicten te vermijden.

Afspraken in een ‘zorgovereenkomst’

Een zorgovereenkomst is een afspraak waarbij een persoon, meestal een familielid, zich verbindt om bepaalde zorgen te verstrekken aan een oudere (of zorgbehoevende) persoon. Deze zorgen kunnen sterk variëren: boodschappen doen, klusjes uitvoeren, zorgen voor vervoer, of het beheer van medische kosten. In de zorgovereenkomst wordt een overzicht gemaakt van al deze zorgtaken. Aan elke taak kan een specifiek tarief worden gekoppeld. Zo is het duidelijk hoeveel de zorgbehoevende persoon verschuldigd is aan zijn of haar zorgverlener. In deze overeenkomst kan ook worden vastgelegd hoe deze kosten betaald zullen worden.

Vergoeding

Hoe een verzorgend familielid wordt vergoed, kan op verschillende manieren. Een deel van het pensioen kan worden besteed als zorgvergoeding, de oudere kan een deel van zijn of haar nalatenschap toewijzen aan het zorgverlenende familielid, of er kan sprake zijn van een schenking onder last. Ook een combinatie van een huur- en zorgovereenkomst is mogelijk, waarbij een deel van de vergoeding huur omvat en het andere deel zorg.

De notaris is onpartijdig

Beroep doen op een notaris voor een zorgovereenkomst is niet verplicht, maar vaak wel aan te raden. De notaris is een uitstekende adviseur bij het uitwerken van een duurzame financiële regeling. Dankzij zijn neutraliteit en onpartijdigheid houdt de notaris rekening met de belangen van alle betrokken partijen. Dit maakt hem een ideaal aanspreekpunt voor de hele familie.

Door afspraken vast te leggen in een notariële akte worden ook een aantal waarborgen geboden. De notaris controleert of alle partijen de gevolgen van hun handelen goed begrijpen. Vooral bij een oudere of zorgbehoevende persoon is dat een belangrijk aandachtspunt : Als er twijfel bestaat over de wilsbekwaamheid van een kwetsbare persoon bij het maken van afspraken, kan dat zeker voor discussie zorgen achteraf. De notaris ziet en hoort de betrokken ouder, en heeft dus zekerheid over zijn gezondheid van geest. Als de zorgbehoevende persoon zelf niet achter de regeling staat, zal de notaris dit opmerken en zijn diensten niet verlenen. In die zin beschermt de tussenkomst van de notaris niet alleen de zorgverlenende familieleden, maar ook de persoon die verzorging nodig heeft.

Advies over de fiscale gevolgen

Het is belangrijk dat alle partijen goed op de hoogte zijn van de familiale én fiscale gevolgen. Dit is zeker van belang als de vergoedingen worden betaald met gelden uit de nalatenschap. Deze vergoedingen zijn dan een ‘schuld’ van de nalatenschap, wat fiscale gevolgen heeft.

Erfgenamen moeten een bewijs kunnen voorleggen van de zorg en de vergoedingen. Een correct opgestelde zorgovereenkomst is daarom essentieel. De notaris kan de betrokken familieleden hierover adviseren.

Geen tussenkomst van de rechtbank

Een notariële akte biedt bovendien uitvoerbare kracht. Bij onenigheid binnen de familie, of als de vergoeding moet worden afgedwongen, hoeven de partijen niet naar de rechtbank te gaan. De akte geldt als juridisch bewijs en is voldoende om de betalingen af te dwingen.

Bron: Fednot