Internationale huwelijken: Liefde kent geen grenzen, maar de wet wel
14 februari 2017
Liefde is grenzeloos, dat zeggen ze vaak. Sommige Belgische koppels dromen van een huwelijk in het warme Provence of in het romantische Italië. Anderen hebben het liefdesgeluk in het buitenland gevonden omdat ze er na hun studies zijn blijven plakken of omdat ze voor het werk ons belgenland hebben verlaten. Valentijn is het uitgelezen moment om dieper in te gaan op de gevolgen van deze internationale huwelijken.
1. In het buitenland trouwen
Wanneer je in het buitenland wilt trouwen, moet je met twee essentiële zaken rekening houden opdat jouw huwelijk ook in België gevolgen zou hebben. Enerzijds moeten jij en je toekomstige echtgeno(o)t(e) als Belgen voldoen aan alle Belgische wettelijke grondvoorwaarden om te kunnen trouwen (bijvoorbeeld de minimale leeftijd van 18 jaar hebben bereikt). Anderzijds moet het huwelijk zelf voltrokken worden volgens de vormen die in het betrokken land gebruikelijk zijn.
Hoogstwaarschijnlijk zal je bepaalde documenten moeten kunnen voorleggen. Dit verschilt van land tot land. Informeer je vooraf bij de buitenlandse autoriteit, zo vermijd je onaangename verrassingen.
De buitenlandse huwelijksakte zal overgeschreven moeten worden in een register van de burgerlijke stand. Dit hoeft niet wettelijk in de Belgische registers te gebeuren, maar het is aangeraden dit toch te doen. Het kan immers zijn dat je op een dag een uittreksel of een afgifte nodig hebt van je huwelijksakte. Indien de akte ingeschreven is in een Belgische register zal je gemakkelijker zo’n afgifte of kopie kunnen verkrijgen.
Vervolgens moet de huwelijksakte erkend moeten worden in België. Dit is slechts het geval als de huwelijksakte in de juiste vorm opgesteld is door de bevoegde autoriteit in het buitenland. Bovendien kan het zijn dat de akte gelegaliseerd moet worden. “Legalisatie” (soms ook “apostille” genoemd) is de officiële bevestiging dat de handtekening van de ambtenaar die een document ondertekende, of het zegel of de stempel op het document, echt is. Het is met andere woorden de controle van de oorsprong van een document. Opgelet, buitenlandse documenten moeten in sommige gevallen in hun land van oorsprong worden gelegaliseerd. Vergeet dit zeker niet te controleren alvorens je op het vliegtuig richting België stapt! Heb je een legalisatie van de autoriteiten van het land waar de akte vandaan komt, dan moet je het document ook ter plaatse nog laten legaliseren door de bevoegde consulaire dienst van België voor dat land.
Kijk na of jouw huwelijksakte in een vreemde taal is opgesteld. Als dat het geval is, zal deze nog moeten worden vertaald. Deze zal in België immers maar overgeschreven kunnen worden als zij in het Frans, Nederlands of Duits is opgesteld (naargelang de taal van de Belgische gemeente waar de akte zal worden overgeschreven). Hiervoor maak je gebruik van een beëdigde vertaler. Een lijst van beëdigde vertalers kan je verkrijgen op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg. Opgelet, ook de handtekening van de vertaler moet gelegaliseerd worden.
2. Trouwen met een niet-Belg in België
Een andere situatie heb je wanneer je in België trouwt met een niet-Belg. Vermits beide echtgenoten een verschillende nationaliteit hebben, rijst de vraag welke regels op het huwelijk van toepassing zijn.
Het antwoord op deze vraag wordt bepaald door héél specifieke regels, de zogenaamde regels van internationaal privaatrecht. Als we ervan uitgaan dat je als koppel in België woont, dan zullen de regels in verband met de lasten en de plichten van het huwelijk, de bijdrage en de lasten, de inkomsten, de giften… tussen echtgenoten in principe geregeld worden door het Belgisch recht, zelfs als je echtge(o)t(e) een niet-Belg is. Men kijkt immers op de eerste plaats naar de gewone verblijfplaats van het koppel.
Vergeet niet, trouwen met een Belg verandert niets aan de nationaliteit van de niet-Belgische partner.
3. Verhuizen naar het buitenland
Ook wanneer je met je partner verhuist naar het buitenland, moet je met een paar zaken rekening houden. In dat geval zullen niet langer de Belgische regels van internationaal privaatrecht gelden, maar wel de regels van het land waarheen je verhuist. De regels over ongehuwd samenwonen en geregistreerde partnerschappen (in België gekend onder de vorm van “wettelijke samenwoning”) verschillen van land tot land. Informeer je dus op voorhand goed over de rechtsregels die er van toepassing zijn. Zo kan je je maximaal voorbereiden en eventueel regelingen treffen bij de notaris.
Voor getrouwde koppels van hetzelfde geslacht is dit een heel belangrijk gegeven. Het huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht wordt immers niet in alle landen erkend. Dit is bijvoorbeeld het geval in Duitsland. Een Belgisch getrouwd koppel van hetzelfde geslacht dat naar Duitsland verhuist, zal dus niet langer “getrouwd” zijn naar Duits recht, maar een “geregistreerde partnerschap” met elkaar hebben, wat in Duitsland dezelfde gevolgen heeft als een huwelijk. De Duitse geregistreerde partnerschap kan enkel tussen partners van hetzelfde geslacht en is dus niet hetzelfde als de Belgische “wettelijke samenwoning”. Deze laatste staat ook open voor mensen van een verschillend geslacht en biedt de partners toch wat minder bescherming dan een huwelijk. Ook hier is de boodschap: informeer je op voorhand!
Last but not least: als je voorgoed verhuist naar een ander land, moet je er rekening mee houden dat je in principe onderworpen zal zijn aan het erfrecht van dat land, ook voor wat je goederen in België betreft. Dit kan ingrijpende gevolgen hebben voor je familieleden. Meer informatie hierover vind je op https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/nieuwe-regels-bij-internationale-nalatenschappen-het-nadenken-waard
Ieder land kent zijn eigen nationale regels met betrekking tot de geldigheid van het huwelijk, huwelijksvermogensrecht en andere samenlevingsvormen. In België zal je niet-Belgische partner rekening moeten houden met onze regels. Omgekeerd zal jij rekening moeten houden met de regels van het land waar je naartoe zal verhuizen. Het is dus cruciaal om je goed op voorhand te informeren over de situatie zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Vraag meer informatie aan je notaris.
Bron: Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat