Prenatale erkenning van een ongeboren kind: juridische, praktische en emotionele zekerheid
18 februari 2025
Voor niet-getrouwde vaders en meemoeders is de erkenning van hun kind essentieel om een wettelijke band te creëren. Hoewel dit vaak na de geboorte gebeurt, is het al mogelijk tijdens de zwangerschap, mits toestemming van de moeder. De wet voorziet hiervoor geen minimumzwangerschapstermijn. Je hebt enkel een attest van een arts nodig dat de zwangerschap bevestigt en dat de vermoedelijke bevallingsdatum vermeldt. Deze vroege erkenning biedt tal van voordelen die niet te onderschatten zijn.
Waarom erkenning nodig is
Voor gehuwde koppels geldt automatisch een vermoeden van vaderschap: de echtgenoot van de moeder wordt juridisch gezien als de vader. Voor niet-getrouwde vaders ligt dit anders. Zonder erkenning bestaat er geen wettelijke ouder-kindrelatie. Dit geldt ook voor niet-getrouwde meemoeders in een lesbische relatie. Zij moeten, net als vaders, hun kind erkennen om juridisch als ouder te worden beschouwd.
Wat verandert er door erkenning?
Door erkenning wordt de vader of de meemoeder wettelijk verantwoordelijk voor zijn kind. Dit heeft meerdere gevolgen:
- Naamkeuze: het kind kan de naam van de vader of de meemoeder dragen, tenzij de ouders anders beslissen.
- Ouderlijk gezag: de vader of de meemoeder krijgt het recht om mee te beslissen over belangrijke aspecten in het leven van het kind, zoals opvoeding en gezondheid.
- Erfrecht: zonder erkenning heeft het kind geen aanspraak op de erfenis van zijn vader of meemoeder.
Deze gevolgen lijken vanzelfsprekend, maar worden pijnlijk duidelijk in situaties waarin de erkenning nog niet heeft plaatsgevonden.
Het belang van prenatale erkenning
Een prenatale erkenning biedt zekerheid in onvoorziene omstandigheden, zoals:
- Overlijden van het kind tijdens de zwangerschap
Als het ongeboren kind overlijdt en nog niet erkend is, wordt het juridisch niet als kind van de vader beschouwd. Dit kan extra emotionele en praktische complicaties veroorzaken, vooral bij medische beslissingen. - Overlijden van een ouder tijdens de zwangerschap
- Als de vader overlijdt vóór de geboorte zonder erkenning, heeft het kind geen erfrechten.
- Overlijdt de moeder rond de bevalling en is de vader nog geen erkende ouder, dan heeft hij geen ouderlijk gezag. Hierdoor kan hij bijvoorbeeld niet beslissen over medische zaken van zijn pasgeboren kind.
Hoewel erkenning na het overlijden van de moeder alsnog mogelijk is, brengt dit vaak administratieve rompslomp met zich mee. Dit kan extra belastend zijn in een emotioneel zware periode.
Praktische voordelen van prenatale erkenning
Naast juridische en emotionele zekerheid zijn er ook praktische voordelen:
- De vader kan tijdens de zwangerschap al een geboortepremie aanvragen.
- Bij de geboorteaangifte kan de vader deze zelfstandig regelen, zonder dat de moeder aanwezig hoeft te zijn. Dit kan haar ontlasten in een drukke periode.
Conclusie
De erkenning van een kind is van cruciaal belang voor een wettelijke ouder-kindrelatie. Door het kind prenataal te erkennen, zorgen niet-getrouwde vaders (en meemoeders) voor juridische, praktische en emotionele zekerheid, zowel voor zichzelf als voor hun kind. Deze vroege stap versterkt niet alleen de familiale band, maar biedt ook een geruststelling in onvoorziene omstandigheden.
Prenatale erkenning is een kleine administratieve handeling, maar met grote gevolgen.
Bron: Fednot