Heeft successieplanning enkel nut voor grote vermogens?

6 mei 2022

Een vaak voorkomend misverstand is dat successieplanning enkel is weggelegd voor mensen met een groot vermogen. Wat meestal vergeten wordt, is dat je vermogen plannen, hoe groot of klein dit ook is, niet enkel gaat over de verdeling ervan. Ook “wie” een deel van je vermogen krijgt, is van belang. Wie van jou erft en in welke volgorden, is wettelijk vastgelegd. In de eerste plaats erven je kinderen. Heb je geen kinderen, dan erven je ouders met je broers of zussen, heb je geen broers of zussen, dan erven je ouders alleen…

Soms hebben mensen geen hechte band meer met broers, zussen, ouders of andere familieleden. Je successie plannen bij de notaris laat in deze gevallen toe om de wettelijke volgorde te “doorbreken”. Dat kan door bijvoorbeeld een testament op te stellen. Zo kies je zelf, binnen de grenzen van wat wettelijk kan, wie een deel van jou zal erven. Dit geldt zowel voor mensen met een groot als een bescheiden vermogen, voor getrouwde mensen, als voor samenwoners of vrijgezellen.

Bij de grote stappen in je leven

Iedere belangrijke stap die je neemt, zoals trouwen, een huis kopen, een bedrijf opstarten, aan kinderen beginnen… heeft bepaalde gevolgen op je vermogen en op de wijze waarop het verdeeld zal worden. Een gezamenlijke aankoop van een huis bijvoorbeeld, is méér dan een nieuwe woning delen. Het is een stukje vermogen en een financiële bescherming voor je partner. Het bedrijf dat je opstart heeft méér dan enkel patrimoniale gevolgen voor jou, het betreft ook het vermogen van je huwelijkspartner. Wettelijk samenwonen is méér dan het invullen van een gezamenlijk fiscale aangifte; je wordt elkaars erfgenamen. Bij overlijden van je partner, erf je het vruchtgebruik over de gezinswoning. Bij elk van deze stappen moet je een bepaalde reflex maken: wat betekent dit voor mijn vermogen en dat van mijn gezin? Ga ik hier mee akkoord of wil ik hier nog wat aan sleutelen?

Niet enkel een kwestie van geld

Successieplanning is enkel weggelegd voor de grote vermogens? Klopt niet helemaal. Zo kan een schenking ook nut hebben bij mensen die één gezinswoning hebben. Dat komt omdat je kan schenken met voorwaarden en lasten. Successieplanning gaat ook niet alleen maar over de verdeling van je vermogen. In veel gevallen gaat het ook om het organiseren van een bescherming. Denk maar aan de zorgvolmacht. Voor sommige mensen is successieplanning bovendien een must om controle te behouden over het lot van hun vermogen. Denk maar aan kinderloze mensen die hun vermogen niet naar een broer, zus of verdere familielid willen zien gaan. Ondernemen ze niets, dan bepaalt de wet volledig wie van hen erft.

Bron: Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat