Hotel mama: wat als één van je kinderen jarenlang gratis mag inwonen?
16 november 2023
Hoge huurkosten, zijn droomwoning maar niet vinden, een onstabiele jobsituatie of gewoon het comfort van een warm nest… Er zijn tal van redenen om het thuisfront niet te willen verlaten. Hoewel de meeste ouders daar niets van maken als het om een aantal maanden gaat, kan er wel eens discussie zijn over financiële ongelijkheid tussen de kinderen als één ervan jarenlang gratis mag inwonen bij ‘hotel mama’. Notaris.be geeft 5 tips voor ouders die een volwassen kind laten inwonen en latere ellende met hun andere telgen willen vermijden.
Tip 1: woonkosten laten betalen
Koppel aan het inwonen een bepaalde vergoeding om discussie met broers en zussen te vermijden. Een vergoeding vragen aan een kind voor het ‘thuis’ inwonen is voor veel ouders een moeilijk gegeven: Enerzijds wil je zoon- of dochterlief de kans geven om maximaal te sparen, zodat ze een kans maken op de harde vastgoedmarkt. Anderzijds is er het besef dat financiële verantwoordelijkheid nemen nu eenmaal bij een volwassen leven hoort. De andere volwassen kinderen die het huis uit zijn, moeten ook een huur betalen of een hypothecair krediet aflossen. Indien je als ouder een vergoeding vraagt aan je kind, kan je daarover best communiceren met de andere kinderen, zodat er geen misverstanden opduiken.
Tip 2: Schulderkentenis
Een vergoeding vragen aan een volwassen kind is niet altijd mogelijk of wenselijk. Er zijn nu eenmaal situaties waarbij iemand door een financieel moeilijke periode gaat. Zo komen dertigers of zelfs veertigers af en toe terug bij de ouderlijke woning na een echtscheiding. Soms kunnen gezondheidsproblemen de kop opsteken, of kan een kind geconfronteerd worden met een professionele tegenslag. Geld lenen aan zijn kind is dan een mogelijke optie. Hoe sterk het vertrouwen tussen jullie ook is, een lening zet je beter op papier. “Woorden vervliegen, geschriften blijven”.
Je kan een schulderkentenis opstellen of een leningsovereenkomst. Ben je niet zeker? Ga langs bij een notaris, hij zal je helpen bij het opstellen van het document. Het gebruik van de juiste woorden is belangrijk: een fout of onduidelijk woordgebruik kan gevolgen hebben bij je overlijden en voor veel discussies zorgen als je meerdere kinderen hebt. Ben je bang dat je zoon of dochter de zaak een beetje lichtjes opneemt? Dan is het gebruiken van een notariële akte een goede zaak. Niet alleen toon je aan dat je de zaak au sérieux neemt, je geeft aan je lening bovendien een uitvoerbare titel. Dit betekent dat je desnoods beslag kunt leggen op goederen van je kind indien deze weigert je terug te betalen. Bovendien kan je met een notariële akte een hypotheek vestigen als bijkomende waarborg.
Nog een tip: betaal het bedrag via een overschrijving met vermelding van de lening en laat je zoon of dochter de lening terugbetalen via een storting. Zo laten jullie beiden sporen na en kunnen jullie bewijzen dat het geld effectief is betaald en terugbetaald.
Tip 3: Schenking aan andere kinderen
Een andere manier om de financiële gelijkheid tussen kinderen te waarborgen is om te schenken of andere voordelen toe te kennen aan de andere kinderen. Hoewel elke schenking in principe notarieel moet gebeuren, gaan veel ouders over tot een bankgift.
Een bankgift kan, maar het is en blijft altijd aangewezen om zich te laten begeleiden door de notaris om de volledig fiscale én familiale gevolgen van zijn schenking te begrijpen.
Tip 4: Nadenken over een erfovereenkomst
Wie een open en eerlijk gesprek wil met zijn kinderen over financiële gelijkheid, kan dat doen met een erfovereenkomst. Het is belangrijk om de impact van schenkingen op het erfrecht te begrijpen. Wie bij leven een schenking ontvangt, zal die schenking moeten ‘inbrengen’ bij het overlijden de schenkende ouder. Resultaat? De schenking wordt met het erfdeel verrekend, juist om de gelijkheid tussen de kinderen te waarborgen.
Als één van de kinderen een ‘echte’ schenking heeft ontvangen, maar andere kinderen andere voordelen hebben genoten (bv. het jarenlang gratis inwonen in het ouderlijk huis), kan dat wel eens complex worden bij een overlijden. Eén kind ontvangt door zijn schenking minder, terwijl de andere kinderen geen impact voelen van hun genoten voordelen.
Met een globale erfovereenkomst – of een familiepact – kunnen discussies hierover vermeden worden. Ouders en al hun kinderen zitten rond de tafel bij de notaris en bespreken in alle transparantie de schenkingen en genoten voordelen. Waar nodig wordt er bijgestuurd. Eenmaal iedereen akkoord is dat er sprake is van een evenwichtige behandeling tussen de kinderen, ondertekent elk kind de erfovereenkomst. Dankzij het bindend karakter ervan kan niemand van de kinderen nog discussiëren over de financiële impact van een schenking of een genoten voordeel op het moment van overlijden van de ouder.
Tip 5: Praten, praten en nog eens praten
Wie wat krijgt van zijn ouders is een gevoelig topic. Erfenisruzies hebben altijd bestaan. Vaak gaan oude wonden weer open. De ultieme tip van notarissen is dan ook: durf te praten. Wacht niet tot het te laat is. Vaak ontstaan ruzies na een overlijden door een gebrek aan begrip en communicatie over de situatie. Door een gebrek aan communicatie kan een nobel gebaar van ouders zoals het financieel helpen van een kind, door de broers en zussen juist zeer oneerlijk aanvoelen. Ouders doen er dus goed aan om financiële zaken te bespreken. Indien het te moeilijk is op het moment zelf, kan één en ander op papier neergepend worden om misverstanden na het overlijden te vermijden. Afspraken met kinderen of de toelichting bij bepaalde handelingen kan je trouwens veilig bewaren in Izimi, de digitale kluis van het notariaat.
Bron: Fednot