Een beding van conventioneel terugkeer: een must voor een doordachte schenking

17 november 2023

Veel ouders willen hun kinderen bij leven een financieel duwtje in de rug geven. Om dit te doen, overwegen ze vaak om te schenken. Maar wat gebeurt er met de schenking als het begunstigde kind voor hen komt te overlijden? Een goed doordachte schenking met een optioneel beding van terugkeer is een belangrijke waarborg dat op een pijnlijk moment soelaas biedt.

Wat zegt de wet?

De wet voorziet een oplossing voor de pijnlijke situatie waarbij een begunstigd kind voor zijn ouders komt te overlijden. Onder welbepaalde voorwaarden keert de schenking terug naar de schenkende ouder(s) zonder dat ze hier erfbelasting op betalen. De schenking keert automatisch terug als:

  • De schenking van de ouders komt;
  • De goederen zich nog in het vermogen van het begunstigde kind bevinden (het kind mag bv. het geschonken goed niet verkocht hebben);
  • Het overleden kind zelf geen erfgenamen heeft. Heeft het overleden kind zelf kinderen, dan zullen zij deze goederen erven volgens de regels van het erfrecht;
  • De ouders moeten in de aangifte van nalatenschap uitdrukkelijk vragen om de vrijstelling van het betalen van erfbelasting.

Voorzie toch een clausule bij een schenking

Ondanks het bestaan van een wettelijke ‘parachute’, is het toch nuttig om een ‘beding van conventionele terugkeer’ te voorzien, voor het geval er niet aan de voorwaarden voor de wettelijke terugkeer voldaan zou zijn. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat het goed zich niet meer in natura in de nalatenschap bevindt of omdat het kind zelf niet kinderloos overlijdt.

De notaris kan schenkende ouders begeleiden bij het formuleren van zo’n beding. Verschillende mogelijkheden kunnen met de notaris besproken worden. Zo kan het beding uitwerking hebben in het geval van vooroverlijden van het begiftigde kind alleen, of alleen in het geval van vooroverlijden van het begiftigde kind en zijn afstammelingen. De schenker kiest zelf hoe ver hij gaat.

Optioneel: de touwtjes in handen behouden

De notaris kan ervoor zorgen dat de toepassing van de clausule optioneel wordt gemaakt. Dit laat de schenkende ouders de keuze om de terugkeer van het geschonken goed al dan niet te vragen in functie van de omstandigheden op het moment zelf. Denk maar aan de situatie waarbij hun kind een onroerend goed had gekregen via een schenking, maar waarbij de ouders niet per se dat goed terug wensen omdat hun kind ook een partner met kinderen nalaat. Uit menselijke overwegingen en uit affectie voor de gezinsleden van hun overleden kind, kan het zijn dat de ouders de zaken liever zo laten. Met een optioneel beding van terugkeer in een schenking hebben de ouders de ruimte om deze belangrijke beslissing weloverwogen te nemen.

Bron: Fednot