Eerst trouwen… of eerst een woning kopen?
3 september 2020
Huwen en een huis kopen. Voor koppels zijn het allebei grote stappen in het leven. Is er een verschil als je eerst trouwt en vervolgens een huis koopt dan wel eerst een huis koopt en pas dan trouwt? Notaris.be klaart het uit.
“Onverdeeldheid” versus “gemeenschappelijk vermogen”
Partners die feitelijk of wettelijk samenwonen hebben elk een eigen vermogen. Ze hebben geen gemeenschappelijk vermogen. Als de samenwonende partners samen een woning kopen, dan behoort die woning hen “in onverdeeldheid” toe. De partners zijn dan elk voor een stukje eigenaar van de woning. Het eigendomsrecht wordt mathematisch en abstract verdeeld tussen de samenwonende partners. Zo kan de helft van de woning eigendom zijn van de ene partner en de andere helft van de andere partner, bijvoorbeeld als ze elk de helft van de aankoopprijs hebben betaald. Maar de eigendom over de woning valt niet in een gemeenschappelijk vermogen, want dat is er niet.
Als je huwt, dan val je altijd onder een huwelijksstelsel. De meeste gehuwden vallen onder “het wettelijk gemeenschapsstelsel”. Wie huwt kan uitdrukkelijk voor dat wettelijk gemeenschapsstelsel kiezen, maar het is ook automatisch van toepassing op al wie zonder huwelijkscontract trouwt. In dat stelsel zijn er drie vermogens: het eigen vermogen van de ene partner, het eigen vermogen van de andere én een gemeenschappelijk vermogen.
Een gemeenschappelijk vermogen als bescherming
Het gemeenschappelijk vermogen van de huwelijkspartners is aan bijzondere regels onderworpen. De wet bepaalt welke goederen tot het gemeenschappelijk vermogen van de echtgenoten behoren. Dat geldt bijvoorbeeld voor de beroepsinkomsten vanaf het huwelijk. Daarnaast zijn er regels over het beheer van dat gemeenschappelijk vermogen en over de aanspraken die eventuele schuldeisers op dat gemeenschappelijk vermogen kunnen maken. De wetgever bepaalt ook wat er met het gemeenschappelijk vermogen gebeurt als het tussen de echtgenoten tot een breuk komt of bij het overlijden van een huwelijkspartner.
Dankzij dit gemeenschappelijk vermogen kunnen de huwelijkspartners elkaar beschermen mocht één van beide overlijden. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om bepaalde goederen die ‘eigen’ zijn in het gemeenschappelijk vermogen in te brengen. Met een keuzebeding kan de langstlevende echtgenoot kiezen welke goederen uit het gemeenschappelijk vermogen hij of zij in volle eigendom wil behouden. Dat kan ook slaan op de woning.
Gehuwd versus ongehuwd bij de aankoop
Bij koppels die al getrouwd zijn op het moment van de aankoop van de woning, zal de woning automatisch in het gemeenschappelijk vermogen vallen. Elke gezamenlijke aankoop door de partners tijdens het huwelijk valt immers in het gemeenschappelijk vermogen.
Bij een ongehuwd koppel is er geen sprake van een gemeenschappelijk vermogen. De samenwonende partners zijn louter mede-eigenaar zijn van een woning . Trouwen ze na de aankoop van de woning, dan zullen ze iets moeten ondernemen om deze woning in te brengen in het gemeenschappelijk huwelijksvermogen. Dat kan door bij de notaris een huwelijksovereenkomst te tekenen waarbij de partners de eerder aangekochte woning in het gemeenschappelijk vermogen inbrengen.
Sinds 1 september 2018 kan het ook eenvoudiger. Als samenwonende koppels een woning kopen, kan de notaris al in de aankoopakte een zogenaamde ‘verklaring van anticipatieve inbreng’ opnemen. Als het koppel later toch in het huwelijksbootje stapt, dan komt de aangekochte woning automatisch in het gemeenschappelijk huwelijksvermogen terecht. Er moet daarvoor dan geen huwelijkscontract meer worden opgemaakt. Dit kan soms wat kosten besparen. De voorwaarde is dan wel dat de partners elk voor de helft eigenaar zijn van de woning.
Elkaar beschermen: toch een bezoek bij de notaris waard
Een verklaring van anticipatieve inbreng lost niet alles op. Wie op het punt staat in het huwelijksbootje te stappen kan nog altijd gebaat zijn met het afsluiten van een huwelijkscontract. Misschien zijn er wel speciale schikkingen nodig, bijvoorbeeld omdat één van de aanstaande echtgenoten een ondernemer is.
Geen enkele situatie is gelijklopend. Neem voor advies contact op met een notaris. Die kan de aanstaande echtgenoten advies geven over het geschikte huwelijksstelsel zodat dit volledig en correct is afgestemd op hun noden en wensen.
Bron: Fednot