Het recht van erfpacht is het recht om het volle genot te hebben van een onroerend goed, dat aan iemand anders toebehoort, gedurende een periode van minimaal 15 jaar tot maximaal 99 jaar. De persoon (of vennootschap) die dat recht verleent, is de eigenaar. De persoon (of vennootschap) die het recht krijgt, is de erfpachter.
Het recht van erfpacht heeft drie essentiële kenmerken:
Het gaat steeds over onroerende goederen (bv grond, woningen…). Hierbij rekenen we ook de onroerende goederen door 'incorporatie'. Dat zijn goederen die zodanig verbonden zijn aan een onroerend goed, dat ze mee als onroerend worden bestempeld. Denk bv. aan beplantingen.
Het recht op erfpacht is steeds een tijdelijk recht: min.duur is 15 jaar, max.duur is 99 (behalve als het gaat om openbaar domein).
Erfpacht kan gepaard gaan met het betalen van een vergoeding ('canon'), maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn.
Bv. Het OCMW van een stad bezit bouwgronden. Zij verleent een recht van erfpacht voor 80 jaar aan een sportleraar, die er een ontspanningscentrum op laat bouwen. Jaarlijks betaalt de erfpachter een vergoeding (pacht) van 5.000 euro aan het OCMW. Na 80 jaar wordt het OCMW dan ook eigenaar van het ontspanningscentrum, in voorkomend geval tegen de afgesproken vergoeding.
Bv. Een man erft een historisch waardevolle molen. Hij kan de onderhoudskosten voor de instandhouding ervan niet dragen. Hij komt met de gemeente, waar de molen gelegen is, overeen een recht van erfpacht voor 40 jaar toe te staan. De gemeente krijgt de verplichting opgelegd de molen in zijn oorspronkelijke staat te onderhouden en krijgt het recht de molen uit te baten voor toeristische doeleinden.
Na 40 jaar is de gerenoveerde molen terug eigendom van de eigenaar.
Je hebt het volledig genotsrecht van het onroerend goed. Je mag gebouwen oprichten en beplantingen aanleggen;
Je bent voor de duur van de erfpacht eigenaar is van de gebouwen, indien je die hebt gekocht, of zelf hebt opgericht. Je bent ook titularis van het recht van erfpacht. Je kan hierover beschikken (verhuren, verkopen en hypothekeren). De duurtijd van die overeenkomsten is evenwel beperkt tot de duur van de erfpacht zelf.
Je hebt als erfpachter de verplichting om:
De pacht te betalen;
Het onroerend goed te onderhouden en de gewone herstellingswerken uit te voeren;
Alle belastingen die bij het goed horen of bij het gebruik van het goed te betalen.
Op het einde van de erfpacht verliest de erfpachter het genot van het in erfpacht gegeven onroerend goed en gaat het eigendomsrecht van de gebouwen die hij heeft opgericht en de beplantingen die hij heeft laten aanbrengen over naar de eigenaar. Er is hiervoor geen vergoeding verschuldigd tenzij de partijen anders overeenkomen.
In de erfpachtovereenkomst hebben de eigenaar en de erfpachter steeds de mogelijkheid een andere regeling, dan die bepaald door de wet, aan te nemen.
