Vervreemding van het pachtgoed en recht van voorkoop van de pachter
De verkrijger treedt tegenover de pachter in de rechten en de plichten van zijn voorganger. De pachtovereenkomst blijft volledig behouden.
Onder vervreemding wordt niet alleen verkoop verstaan (openbaar of uit de hand), maar ook ruil, schenking, inbreng in vennootschap of bijzonder legaat.
-
Recht van voorkoop
Bij verkoop heeft de pachter een recht van voorkoop. Dit recht heeft hij niet bij schenking, verdeling onder mede-eigenaars, inbreng in vennootschap of ruiling (tenzij het een verdoken verkoop zou zijn).
Er is een aparte procedure voorzien voor de verkoop uit de hand en voor de openbare verkoop.
Verkoop uit de hand
De pachter heeft een recht van voorkoop vanaf de onderhandse verkoopovereenkomst. Deze laatste moet steeds opgemaakt worden onder de opschortende voorwaarde van het niet uitoefenen van het recht van voorkoop door de pachter. Dit recht van voorkoop wordt door de verplichte tussenkomst van de notaris betekend aan de pachter. Deze heeft altijd een maand tijd om zijn recht van voorkoop uit te oefenen door middel van een aangetekende brief of per deurwaardersexploot.
De pachter kan het aanbod aanvaarden voor zichzelf of voor één of meerdere wettelijk toegelaten begunstigden, zoals bijvoorbeeld eigen afstammelingen of afstammelingen van zijn echtgenoot, die daadwerkelijk aan de uitbating van het pachtgoed deelnemen. De pachter kan ook zijn recht van voorkoop overdragen aan een derde. De pachter moet het goed kunnen kopen onder dezelfde voorwaarden als de derde kandidaat-koper. Deze voorwaarden worden hem meegedeeld door de notaris die hem een ontwerp van de akte betekent per aangetekende brief of per deurwaardersexploot.
Indien de pachter niet reageert binnen de maand of laat weten dit recht van voorkoop niet te willen uitoefenen, kan de verkoop met de kandidaat-koper definitief doorgaan.
Openbare verkoop
De notaris verwittigt de pachter minstens vijftien dagen op voorhand van de openbare verkoop per aangetekende brief of per deurwaardersexploot.
Tijdens de openbare verkoop zal de notaris na het laatste bod in het openbaar aan de pachter vragen of hij zijn recht van voorkoop wenst uit te oefenen. Indien de pachter van dit recht gebruik maakt, is het goed definitief aan hem verkocht.
Is de pachter echter afwezig of oefent hij zijn voorkooprecht niet uit dan wordt de openbare verkoop voortgezet om andere liefhebbers toe te laten verder te bieden. De pachter kan zijn antwoord ook in beraad houden. De toewijzing geschiedt dan aan de laatste bieder onder opschortende voorwaarde van het niet uitoefenen door de pachter van zijn recht van voorkoop binnen de termijn van beraad van 10 dagen.
Ook in geval van openbare verkoop met recht van hoger bod, behoudt de pachter zijn recht van voorkoop. Hij zal zijn recht uitoefenen bij de definitieve toewijzing na hoger bod. Indien er echter geen hoger bod komt na de toewijzing zal de notaris hem nog het laatste bod betekenen en hem een recht van voorkoop geven gedurende 10 dagen.
-
Overdracht van het recht van voorkoop
De pachter kan – zowel bij verkoop uit de hand als bij openbare verkoop – zijn recht van voorkoop geheel of ten dele overdragen aan een derde.
Deze derde moet eveneens door zijn ondertekening of door zijn aanwezigheid op de openbare verkoop, zijn aanvaarding kenbaar maken aan de notaris.
Bij overdracht van dit recht ontstaat er automatisch in het voordeel van de pachter een nieuwe pacht en is hij verplicht gedurende negen jaar het goed zelf uit te baten (hij behoudt wel het recht tot bevoorrechte pachtoverdracht).
Doet hij dit niet, dan is hij een schadevergoeding van de helft van de verkoopprijs van de verkochte percelen aan de verkoper verschuldigd, tenzij de vrederechter hem machtiging verleent wegens ernstige redenen.