22

Is een schenking via een Nederlandse notaris voordelig?

In artikels over schenkingen is vaak sprake van een schenking via een Nederlandse notaris. Is dit altijd en nog steeds voordelig en welke zijn die voordelen?

In principe dient elke schenking via een notariële akte te gebeuren. Daarbij dienen schenkingsrechten te worden betaald, die door de notaris bij het verlijden van de akte worden geïnd en doorgestort aan het registratiekantoor.

Voor de schenking van tastbare en van hand tot hand overdraagbare goederen bestaat er echter een populaire uitzondering:de handgift. Dit is de eenvoudige overhandiging van hetgeen men wil schenken. Daar komt geen notaris bij kijken en zijn geen schenkingsrechten verschuldigd. Men riskeert enkel nog erfbelastingen te moeten betalen indien de schenker binnen de 3 jaar na de schenking overlijdt of wanneer men er niet in slaagt te bewijzen dat de 3 jaar reeds verlopen zijn sedert de handgift werd gedaan.

Die materiële overhandiging van hand tot hand is echter niet voor alle goederen mogelijk. Zo kunnen aandelen op naam (waarvan geen stuk wordt afgeleverd) niet bij handgift worden overdragen.

Door de schenking via een buitenlandse, meestal Nederlandse, notaris te laten verlopen genoot men een aantal niet onaanzienlijke voordelen, namelijk,
- men voldeed aan de vereiste dat er volgens de wet hoe dan ook een notariële akte nodig is voor de schenking van zaken die men niet kan overhandigen (de wet schrijft niet uitdrukkelijk voor dat het om een Belgische notaris moet gaan);
- tegelijk beschikte men over een vaste datum (die vastgesteld werd door de notaris) waardoor men desnoods kon bewijzen dat de drie jaar sedert de schenking verlopen waren;
- gezien de Nederlandse notaris niet verplicht was schenkingsrechten te innen voor schenkingen door niet-inwoners van Nederland, betaalde men op de koop toe ook geen (hoge) schenkingsrechten.

Daartegenover is het wel zo dat er erfbelastingen verschuldigd bleven op de via een Nederlandse notaris geschonken goederen als de schenker binnen de drie jaar na de schenking overleed.

Het voordeel om als inwoner van België via een Nederlandse notaris een schenking te doen is recent echter aanzienlijk afgenomen.

Sedert de invoering van de verlaagde tarieven voor schenkingen van roerende goederen van 3 %, voor schenkingen tussen echtgenoten en in rechte lijn, en van 7 %, voor schenkingen tussen alle andere personen, vormt de heffing van schenkingsrechten immers geen even groot beletsel meer als vroeger om gewoon via een notariële schenking voor een Belgische notaris roerende goederen (ook aandelen op naam, een effecten- of spaarrekening, enz...) te schenken.

Tegenover de handgift en de schenking via Nederlandse notaris komt daar nog eens het voordeel bij dat er geen erfbelastingen meer verschuldigd zullen zijn op de via Belgische notaris geschonken goederen (zelfs al sterft de schenker vlak na de akte) en dat de geschonken goederen niet meer zullen meetellen om het tarief van de erfbelastingen te berekenen dat van toepassing is op de goederen die wel nog in de nalatenschap zitten.