De zetel van je vennootschap verplaatsen

Binnen België

Sinds 1 mei 2019 is het gemakkelijker om je zetel te verplaatsen binnen hetzelfde taalgebied (binnen eenzelfde gewest of naar en van het tweetalig Brussels gewest). De statuten van een rechtspersoon moeten  enkel nog het gewest vermelden waar de zetel is gelegen. Het adres moet voortaan niet meer worden opgenomen in de statuten, maar wel in de oprichtingsakte.

De zetel wordt verplaatst door een beslissing van het bestuursorgaan:

-           voor zover de statuten niet anders bepalen:

-           voor zover de verplaatsing geen wijziging van taalregime impliceert.

Je statuten wijzigen bij de notaris is alleen nodig als je de zetel van de vennootschap wil verplaatsen naar een ander taalgebied. Indien het adres toch in de statuten vermeld staat, moeten de regels over statutenwijziging worden gerespecteerd.

Internationaal

Waarom is de plaats van de zetel zo’n belangrijk gegeven? Tot 1 mei 2019 bepaalde de plaats waar de zetel ‘werkelijk’ gevestigd was, de regels die van toepassing waren op de onderneming (werkelijke zetelleer).

Maar daar zijn we in België van afgestapt. Sinds 1 mei 2019 kan je als onderneming  kiezen welke nationale vennootschapsrechtsregels op je vennootschap van toepassing zijn.  De zetel die in de statuten als zodanig is vermeld (‘de statutaire zetel’), bepaalt welk vennootschapsrecht van toepassing is op de vennootschap. Is de statutaire zetel in België gelegen, dan in het Belgisch vennootschapsrecht van toepassing. Is de statutaire zetel in Frankrijk gelegen, dan gelden de Franse vennootschapsregels op de vennootschap.

 De zetel kunnen kiezen in de statuten heeft een dubbel voordeel:

• Je kan de vennootschap ‘meenemen’ naar het buitenland, zonder dat de vennootschap de Belgische nationaliteit verliest;
• België wordt aantrekkelijker als vestigingsland, want buitenlandse bedrijven kunnen zich hier vestigen maar toch ‘hun’ rechtsregels behouden.

Bescherming van belanghebbenden bij een grensoverschrijdende omzetting

Om alles keurig te laten verlopen, voorziet de wet vandaag een specifieke procedure voor de internationale zetelverplaatsing en de omzetting van de vennootschapsvorm. Deze procedure is er vooral op gericht om de schuldeisers en de aandeelhouders te beschermen tegen de negatieve gevolgen van de veranderingen.

Niet elk land kent  dezelfde vennootschapsvormen. Wanneer een in België gevestigde vennootschap wil emigreren naar het buitenland, zal ze  een vennootschapsvorm moeten aannemen die erkend is in dit land. Grosso modo gebeurt dat in drie fases:

1. De schuldeisers en aandeelhouders van de vennootschap moeten op de hoogte zijn van de emigratie. Daarom moet het bestuur van de vennootschap een omzettingsvoorstel publiceren in het Belgisch Staatsblad. Schuldeisers krijgen de kans om van de vennootschap een zekerheid of waarborg te eisen. De aandeelhouders krijgen van het bestuur een omzettingsverslag dat de juridische en economische motieven en gevolgen van de ‘verhuis’ samenvat. Zo kunnen de aandeelhouders een besluit nemen.
2. Het effectief besluit om de zetel te verplaatsen wordt genomen op een buitengewone algemene vergadering. Hiervoor is een 80% meerderheid nodig. De grensoverschrijdende omzetting wordt door de notaris vastgesteld.
3. De zetelverplaatsing zal pas uitwerking krijgen na de doorhaling van de inschrijving van de vennootschap in de KBO. De doorhaling kan alleen als de vennootschap bewijst dat er een inschrijving is gebeurd in een buitenlands rechtspersonenregister.

Daarnaast kunnen buitenlandse ondernemingen ook kiezen om de Belgische ‘nationaliteit’ aan te nemen. Ook dit gebeurt volgens een procedure:

1. De notaris zal controleren of de buitenlandse vennootschap de wettelijke voorschriften van zijn land voor de omzetting heeft nageleefd. Daarna past de notaris de statuten aan zodat deze in overeenstemming zijn met het Belgisch recht.
2. De notariële akte en de statuten van de vennootschappen worden in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.
3. De omzetting krijgt pas uitwerking bij de inschrijving in de KBO.
4. Het bestuur van de vennootschap moet binnen 30 dagen na het verlijden van de Belgische authentieke akte een openingsbalans te publiceren. Dit geeft belanghebbenden een beeld van de samenstelling van het vermogen. Het bestuursorgaan legt hiervoor een staat van activa en passiva neer bij de Nationale Bank van België.